Kỳ thi Đánh giá năng lực: Đảm bảo thí sinh được tham gia công bằng, khách quan

Tổ chức nhiều đợt thi

Sức hút từ kỳ Đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) năm 2022 là rất lớn, đã tổ chức xong 1 đợt thi. Ý kiến của ông về kỳ thi năm nay thế nào, thưa ông?

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo: Năm 2022, Trung tâm Khảo thí Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) đã công bố lịch 12 đợt thi từ tháng 2 đến tháng 7. Chúng tôi cân nhắc nhu cầu của thí sinh mà có kế hoạch thi tháng 8 hay không. Số lượt thi khoảng 75.000 cho 12 đợt thi cũng là một có số lớn đòi hỏi hạ tầng kỹ thuật, nhân lực, nguồn lực, áp lực khá lớn. Đến thời điểm hiện tại, HSA của ĐHQGHN là kỳ thi duy nhất tại Việt Nam phục vụ tuyển sinh tổ chức thi trên máy tính; thí sinh được chủ động chọn ca thi, thời gian thi, địa điểm thi…

Nói nghe đơn giản nhưng đó là một bước tiến trong công tác tổ chức thi và áp dụng khoa học khảo thí đo lường chất lượng giáo dục, đặc biệt là đối tượng đánh giá phổ thông diện rộng. Điều đó đòi hỏi thay đổi trong tư duy của đơn vị tổ chức thi và thí sinh. Cách thức tổ chức thi và người dự thi đều khác với lối mòn truyền thống từ đăng ký dự thi, chuẩn bị cho kỳ thi, cách làm bài thi và cả cách xét tuyển từ kết quả thi HSA.

Ông có thể thông tin về tình hình đăng ký các đợt thi vừa qua ra sao?

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo: Đến thời điểm hiện tại, chúng tôi đã mở cổng đăng ký cho 5 đợt thi đầu tiên (đợt 201 - 205), quy mô gần 20.000 thí sinh. Thời gian tới chúng tôi tiếp tục mở đăng ký cho 7 đợt còn lại với quy mô khoảng 50.000 thí sinh. Do đó, số lượt thi còn khá nhiều đáp ứng đủ nguyện vọng thí sinh.

Ngoại trừ đợt thi 205 nhu cầu thí sinh đăng ký khoảng 27.000 thí sinh trong khi số chỗ thi là hơn 8.000 nên không thể đáp ứng hết nhu cầu, các đợt thi 201-204 thí sinh đăng ký nhanh và không có vấn đề gì phát sinh. Có lẽ do đợt thi 205 diễn ra cuối tháng 4 (thi ngày 23-24/04/2022) nên nhiều thí sinh đã thi xong học kỳ 2 và muốn thử sức lần đầu với HSA.

Được biết Trung tâm Khảo thí ĐHQGHN đã tổ chức thi đợt đầu tiên? Ông có thể cho biết kết quả thi đợt đầu ra sao?

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo: Chúng tôi đã tổ chức đợt thi HSA đầu tiên (đợt 201) trong hai ngày 26-27/02/2022 tại Thái Nguyên và Hà Nội. Số thí sinh dự thi là 1.142/1.301, đạt 87%. Các thí sinh vắng mặt đã thông báo trước với Trung tâm do nhiễm Covid-19 trước ngày thi. Về điểm thi chúng tôi sẽ công bố phổ điểm sau khi kết thúc kỳ thi năm 2022 để tránh tâm lý hoang mang các bạn thí sinh dù chưa dự thi hay đã hoàn thành bài thi. Nhìn chung, phổ điểm đợt 1 không khác biệt nhiều so với phổ điểm thi năm 2021 cho thấy tính ổn định, chuẩn hóa của bài thi HSA.

Vậy việc tổ chức thi nhiều đợt có ảnh hưởng gì đến xét tuyển của thí sinh hay không?

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo: Chúng ta đôi khi vẫn chưa nghĩ một cách đầy đủ về việc thi tách khỏi tuyển. Trung tâm Khảo thí ĐHQGHN chỉ tổ chức thi HSA và câp giấy chứng nhận kết quả thi. Việc xét tuyển phụ thuộc vào chính sách tuyển sinh của các trường đại học: thời gian nhận hồ sơ, mức điểm sàn, tiêu chí phụ… Tuy nhiên, có một điểm khá độc đáo trong phiếu báo điểm thi HSA bắt đầu triển khai từ năm 2022 là Phiếu báo điểm của thí sinh ngoài điểm bài thi HSA có thêm trường thông tin “Thứ hạng điểm thi”.

Thứ hạng điểm thi của thí sinh phản ánh phần trăm thí sinh có điểm bằng hoặc thấp hơn điểm của thí sinh cùng đợt thi đó. Do đó đây là tham số so sánh tương đối trong cùng đợt thi và phụ thuộc  vào số lượng thí sinh dự thi. Đó là thông tin hữu ích cho cán bộ tuyển sinh xét tuyển chọn lựa các thí sinh chất lượng bên cạnh việc căn cứ vào điểm thi và phổ điểm như trước đây.

Đảm bảo quyền lợi cho thí sinh

Có sự thay đổi đối với đơn vị tổ chức thi và thí sinh. Xin ông cho biết rõ hơn?

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo: Trước hết, việc đăng ký hồ sơ thí sinh giảm thiểu tối đa thủ tục hành chính dựa trên ứng dụng công nghệ thông tin. Thí sinh cũng không còn phải mỏi mòn chờ giấy báo thi, chờ biết kết quả thi, hoàn thành các giấy tờ đăng ký mà thực hiện trực tuyến. Việc xác định nhân thân cũng sẽ tiến tới ứng dụng công nghệ nhận diện.

Nếu như trước đây chúng ta nhận hồ sơ đăng ký mới xếp phòng thi, thuê địa điểm là áp lực lớn cho đơn vị tổ chức thi thì bây giờ chúng tôi phải sẵn sàng việc đó trước khi thí sinh đăng ký dự thi… Công tác chuẩn bị, tổ chức thi, ca thi, giờ thi không trùng lặp trong ngày thi.

Liệu đăng ký thi trực tuyến gây khó khăn hơn đăng ký trực tiếp? Có thông tin thí sinh sử dụng 5-6 máy tính, điện thoại mà không đăng ký được ca thi?

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo: Trong bối cảnh xã hội đang thực hiện giãn cách tối đa vì dịch Covid-19 thì việc đăng ký trực tuyến càng cần thiết hơn bao giờ hết. Đúng là có tâm lý đăng ký thi đến Trung tâm sẽ “nhanh hơn” nhưng vẫn phải ra về hoặc xuống phòng máy tính công cộng đăng ký dự thi. Kết quả không phải do mạng nghẽn như mọi người nghĩ mà do số lượng thí sinh có nguyện vọng đăng ký thi lớn trong khi số chỗ (máy tính) của mỗi đợt thi hạn chế.

Một vài người nghĩ đơn giản là dùng 5-6 máy tính sẽ đăng ký nhanh hơn thì càng sai lầm. Chúng ta đang làm việc trong môi trường số chứ không phải ganh đua cơ bắp và số đông, do đó thí sinh có 1 tài khoản đăng ký dự thi nhưng truy cập qua nhiều thiết bị vô hình trung làm chậm quá trình đăng ký của chính tài khoản đó và ảnh hưởng đến đường truyền chung cả hệ thống.

Đồng thời, khi đăng nhập qua nhiều thiết bị cùng đăng ký 1 thời điểm làm xáo trộn thông tin ca thi của tài khoản đó bởi vì 1 tài khoản chỉ đăng ký được 1 ca thi cùng lúc. Thứ hai, thí sinh đăng ký ca thi thứ hai sẽ cần thời gian để máy tính đọc thông tin lâu hơn thí sinh thứ nhất. Do đó, bạn đăng ký nhiều ca thi phải đợi lâu hơn bạn đăng ký 1 ca thi.