Thạc sĩ Dư Thị Luyến
Khoa Khoa học cơ bản
Tóm tắt
Bài viết này tác giả đề xuất một số bài tập bổ trợ kỹ thuật phát bóng thấp tay trước mặt cho sinh viên nhà trường tham khảo trong quá trình học tập môn Bóng chuyền. Qua đó, trong thời gian ngắn, bài tập giúp sinh viên tập luyện dễ dàng và đạt kết quả tốt nhất.
1. Mở đầu
Hình 1. Kỹ thuật phát bóng thấp tay trước mặt
Phát bóng là kỹ thuật đưa bóng vào cuộc, mở đầu cho một trận đấu và cũng là mở đầu một đợt tấn công đối phương [1] (Phần lý thuyết của kỹ thuật này tác giả đã trình bày rất chi tiết trong bài viết: “Kỹ thuật phát bóng thấp tay trước mặt cho sinh viên Trường Đại học Công nghiệp Dệt May Hà Nội” đăng trên wesite hict.edu.vn ngày 02/11/2023). Trong đó tác giả có đề cập đến một số lỗi sai cơ bản và nguyên nhân của các lỗi sai đó khi thực hiện kỹ thuật phát bóng thấp tay trước mặt. Cụ thể:
|
TT
|
Một số lỗi sai
|
Nguyên nhân
|
|
1
|
Bóng đi lệch hướng
|
Điểm tiếp xúc bóng:
- Lệch tâm bóng
- Tiếp xúc bóng không vào lòng bàn tay
|
|
2
|
Tiếp xúc bóng sai thời điểm
|
- Do tiếp xúc bóng sớm quá (khi bóng vừa rời tay tung bóng), bóng đi lên cao nhưng không đủ lực qua lưới.
- Tiếp xúc bóng muộn quá (khi bóng rơi xuống quá thấp), bóng tiếp xúc vào các đầu ngón tay khiến đường bóng đi thấp, không đủ lực qua lưới (rúc lưới).
|
|
3
|
Sai động tác phát lực
|
- Chưa duỗi thẳng, khép chặt ngón tay và gồng cứng cổ tay.
- Biên độ lăng tay ra sau quá ngắn dẫn đến không đủ lực đưa bóng qua lưới.
- Do tâm lý sợ đau, không dám dùng lực đánh bóng khiến bóng không qua lưới.
|
Bảng 1. Nguyên nhân của một số lỗi sai thường mắc [2]
Đây là căn cứ để tác giả đề xuất một số bài tập bổ trợ nhằm khắc phục một số lỗi sai khi tập luyện kỹ thuật phát bóng thấp tay trước mặt để sinh viên nhà trường tập luyện thuận lợi, phù hợp với điều kiện thực tế sân bãi, dụng cụ và đạt kết quả cao nhất.
2. Nội dung
2.1. Bài tập 1: Bài tập bổ trợ khắc phục lỗi “Bóng đi lệch hướng”
- Mục đích: Tiếp xúc đúng tâm bóng và vào giữa lòng bàn tay người tập.
- Cách tiến hành: Người tập thực hiện bài tập theo từng cặp. Một người (người phục vụ) có nhiệm vụ giữ chặt hai bên quả bóng bằng hai tay sao cho khoảng cách giữa hai bàn tay rộng hơn một chút so với bàn tay phát bóng của người tập. Khi người tập đánh lệch tâm bóng hoặc không tiếp xúc bóng vào giữa lòng bàn tay thì tay người tập sẽ chạm vào tay người phục vụ. Lúc này cả người tập và người phục vụ đều nhận ra lỗi sai và tự biết cách khắc phục sửa chữa.
- Yêu cầu:
+ Người phục vụ giữ chặt quả bóng, không cho bóng bật ra trong lúc tập luyện.
+ Người thực hiện: Đứng ở tư thế chuẩn bị, phối hợp với người phục vụ để căn chỉnh khoảng cách cho phù hợp.
Hình 2.1. Bài tập bổ trợ 1
2.2. Bài tập 2: Bài tập bổ trợ khắc phục lỗi “Tiếp xúc bóng sai thời điểm”
Tận dụng Bộ dụng cụ từ Sáng kiến kinh nghiệm đã được nghiệm thu cấp Trường của thầy Đồng Trung Du để sử dụng làm bài tập bổ trợ khắc phục lỗi này.
- Mục đích: Giúp cho người tập tiếp xúc bóng đúng thời điểm.
- Cách tiến hành: Khi thực hiện kỹ thuật phát bóng thấp tay trước mặt với dụng cụ, người tập sẽ không thể tiếp xúc bóng nếu để tay thấp quá vì bóng sẽ không trượt xuống được sâu hơn do bị chặn lại bởi vít chốt trên đầu ống nhựa PV. Ngược lại, nếu người tập để tay tiếp xúc bóng cao quá, phần đầu trên của ống nhựa sẽ thừa lại khá dài, giáo viên và người tập sẽ dễ dàng phát hiện được lỗi sai. Qua đó người tập sẽ tự biết để khắc phục và sửa chữa [3].
- Yêu cầu: Người tập tự lựa chọn Bộ dụng cụ phù hợp có chiều cao tương ứng với mình.
Hình 2.2. Bài tập bổ trợ 2
2.3. Bài tập 3: Bài tập bổ trợ khắc phục lỗi “Sai động tác phát lực”
- Mục đích: Giúp người tập biết cách phát lực để đưa bóng qua lưới.
- Cách tiến hành: Bài tập này được tập luyện kết hợp với Bài tập 1.
Thông qua yêu cầu của yếu lĩnh kỹ thuật phát bóng thấp tay trước mặt, cùng lúc tay không thuận tung bóng, trọng lượng cơ thể chuyển về chân sau, hơi khuỵu gối, tay thuận vung ra sau lên cao ngang đầu để tạo đà [1]. Vì vậy, bài tập này yêu cầu có thêm một người phục vụ nữa đứng phía sau, giơ tay trước mặt và cao ngang đầu người tập. Người tập vung tay tạo đà phải chạm vào tay người phục vụ đứng phía sau.
- Yêu cầu:
+ Người phục vụ phía trước giữ chặt quả bóng, không cho bóng bật ra trong lúc tập luyện. Người phục vụ phía sau giơ tay ra trước cao ngang đầu người tập.
+ Người thực hiện: Đứng ở tư thế chuẩn bị, phối hợp với người phục vụ để căn chỉnh khoảng cách cho phù hợp.
Hình 3.1. Bài tập bổ trợ 3
3. Kết luận
Căn cứ vào các nguyên nhân của những lỗi sai thường mắc của sinh viên trong quá trình tập luyện kỹ thuật phát bóng thấp tay trước mặt, tác giả đề xuất các bài tập bổ trợ như sau:
+ Bài tập 1: Bài tập bổ trợ khắc phục lỗi “Bóng đi lệch hướng”
+ Bài tập 2: Bài tập bổ trợ khắc phục lỗi “Tiếp xúc bóng sai thời điểm”
+ Bài tập 3: Bài tập bổ trợ khắc phục lỗi “Sai động tác phát lực”
Các bài tập này được kết hợp với các bài tập thông thường ở trên lớp trong tiết giảng kỹ thuật mới và các tiết tự học, tự tập luyện của sinh viên nhằm giúp các em nắm bắt nhanh kỹ thuật phát bóng thấp tay trước mặt, khắc phục các lỗi sai thường mắc và rút ngắn thời gian tập luyện.
Tài liệu tham khảo
1. Trần Văn Hậu (chủ biên), Giáo trình Bóng chuyền, NXB Học viện nông nghiệp, 2020.
2. Dư Thị Luyến, Kỹ thuật phát bóng thấp tay trước mặt cho sinh viên Trường Đại học Công nghiệp Dệt May Hà Nội, Trường Đại học Công nghiệp Dệt May Hà Nội, 2023.
3. Đồng Trung Du, Tận dụng những quả bóng chuyền hỏng để thực hiện bài tập bổ trợ nhằm khắc phục lỗi “Sai điểm tiếp xúc bóng” trong kỹ thuật chuyền bóng cao tay trước mặt, Trường Đại học Công nghiệp Dệt May Hà Nội, 2024.